Bankalar, kredi talebinde bulunan kişilerin öncelikle gelir seviyesi konusunda bilgilenmek isterler. Gelirin sürekliliği, ek gelirinin olması, üzerine kayıtlı mülk bulunması yani mal varlığı, mesleki kariyeri, eğitim düzeyi, 18-65 yaş arası ve benzeri durumlar bankanın tercih ettiği kriterlerdir. Bu kriterlere sahip olan kişilerin kredi notları otomatik olarak yüksek tutulmaktadır. Çünkü kredi alıp geri ödeme aşamasında bu kriterlerdeki kişiler bankalara sorun yaşatmayan kesim olarak tanımlanmaktadır.
Kredi Talep Etme Nedenleri
Kredi talebinde bulunan kişiler farklı nedenlerle krediye ihtiyaç duyarlar.
- İhtiyaç kredisi (sağlık, tadilat, borç ödeme, evlilik vb.)
- Ev kredisi
- Araba kredisi
- Eğitim kredisi
- İş yeri açma kredisi
- Teşvik kredisi (girişimciler vb.)
Hangi nedenle olursa olsun kredi talebinde bulunan kişilerin kredi notları çekecekleri kredi miktarı ile doğru orantılı olarak hesaplanmaktadır. Yani Kredi notu ne kadar yüksekse o kadar yüksek miktarda kredi alınabilir anlamına gelmektedir. Ya da kredi notunuz ne kadar düşükse bir o kadar az kredi çekebilirsiniz ya da kredi alamazsınız demektir.
Kısaca, finansal geçmişiniz son derece önemlidir ve tüm bankalar ortak havuz olarak adlandırılan bu hareketliliği görebilmektedir. Ancak farklı bankalar kendi notları üzerinde farklı değerlendirmeler yapabilmektedir. Bu nedenle öncelikli olarak maaş aldığınız bankadan ya da hesabınızın bulunduğu bankaya müracaat ederek kredi talebinde bulunmak daha avantajlı olacağı göz önünde bulundurulmalıdır.
Kredi Notu Hesaplanırken Dikkate Alınan Etkin Kriterler Nelerdir?
Maaş ve Meslek Kriteri;
Kredi talebinde bulunacak olan kişinin bordroya bağlı olarak her ay düzenli maaş alması tercih nedeni olarak ön plana çıkan kriterlerin başında gelmektedir. Hatta aile içindeki diğer bireylerin geliri var ise bu miktarlar da dikkate alınarak daha fazla miktarda kredi verebilmektedir. Bu durum farklı bankalarda farklı değerlendirilebilir fakat maaşının alındığı banka her zaman için daha güvenlidir. Kredi talebinde bulunan kişinin mesleki kariyeri de son derece önemlidir. Örneğin; Asker, öğretmen, avukat, doktor, mühendis ilk akla gelen mesleklerdir.
Eğitim Durumu Kriteri;
İstatistiklere bakıldığında kredi talebinde bulunan eğitimli kişilerin kredi notları genelde yüksek seviyededir.
18-65 Yaş Arası Kriteri;
Bu yaşlar arasındaki kişilere göre 18 yaş altı ve 65 yaş üstü kişilerin daha riskli olacağı düşünülmektedir. Bu nedenle 18 yaş altındakilere kefil aracılığı ile kredi çıkarılmakta 65 yaş üstü için de hayat sigortası yapılmaktadır. Bunun nedeni vefat etmesi durumunda kalan borcu vasilerinin kabul etmemesi riski nedeni ile uygulanmaktadır.
Mal Varlığı Kriteri;
Evi, arabası, arsası, dükkânı vb. malı varsa bankalara güvence olarak göstererek yüksek miktarlarda kredi alması da mümkün olmaktadır. İpotek edilen menkul ve gayrimenkul mal varlığı karşılığında bankaya güven veren kişi büyük krediler alınabilir ve ödemelerini aksatmadan bankanın vereceği kredi ile işlerini büyütebilir.
