Yıpranma Payı Emekliliği Nasıl Etkiler, Nasıl Kullanılır? 

Yıpranma payı emeklilik sürecini ağır işlerde çalışanlar söz konusu olduğunda ciddi ölçüde etkilemektedir.

Yıpranma payı ve emeklilik sürecinin gerçekleşmesi için 6900 ve 5417 sayılı kanunlarda belirtilen ağır işlerde çalışan işçiler gerekiyordu. Bu durumda 506 sayılı iş kanunu süreleri gündeme gelerek hizmet süreleri kısıtlandı. Güvenlik reformu beraberinde getirilen 5510 sayılı kanın, fiili süre dahilinde çalışan kişilerin reformuyla dikkat çekti.

Eskiden devlet memurlarında geçerli olan bu uygulamalar, günümüzde kaldırılmıştır. Sigortalıların emeklilik ve yaş hadleri nedeniyle yapılacak eklemelerine göre ağır ve yıpratıcı işlerde çalışanların her bir yıllık sigortalılıkları kapsamında yıpranma payı hesaplanır. 54 sayılı Emekli Sandığı Kanunu ve SSK kapsamında çalışanlar bu tarihlerden önceki süreçleri yakından inceleyebilmektedir.

Yıpranma Payı Kimlere Hitap Eder?

Yer altında çalışan sigortalılar, ağır işlerde çalışıp bedensel olarak zor durumda olanlar ve uygulama kapsamı dışındakiler emeklilik başvuruları konusunda yıpranma payı alabilmektedir. Ayrıca emeklilik konusunda yaş haddinden indirim gerçekleşmesini sağlamaktadır. Fiili hizmet süresinin 3 yılı geçmemesi halinde kanunda belirlenen emeklilik yaş hadleriyle indirim düzenlenmektedir.

Emeklilik yaş haddinden yararlanmak için en az 1800, diğer sigortalıların ise en az 3600 gün çalışmaları şartı aranmaktadır. Yani en düşük 51 yaşında emekli olmak mümkün olabilir.

Yıpranma Payı Kullanımı

Emeklilikte yıpranma payı  için SGK’ya her yıl ekleme yapılmaktadır. Emeklilik koşulları oluştuğunda da bu işlemlerin doğrudan SGK üzerinden takip edilmesi gerekmektedir. Bazı meslek dallarında bu pay adı altında ödeme yapıldığından sigortalılar bunu merak etmektedir.

18 meslek dalında uygulanan fiili hizmet süresi zamları şu şekilde ayarlanmaktadır:

• Kurşun ve arsenik sektörleri
• Civa üretimi
• Alüminyum
• Demir çelik
• TRT
• TBMM yasama organı çalışmaları
• TSK
• Emniyet
• Döküm ve asit üretimi
• Basın ve gazetecilik sektörü
• Çimento sektörü
• Cam fabrika atölyeleri
• Madencilik

Tutuklu ve mahkumlara Emeklilik İkramiyesi

Madencilik yıpranma payı en fazla olan meslek grubudur. 180 gün yıpranma payı alınmaktadır. 5 yıllık bir yıpranma payı olan işçi 5 yıl daha erken emekli olabilir. Tabi bu payların hesaplanması işe gitiş tarihleriyle ilgili değişiklik gösterebilir.